Վրաց-հայկական սшհմшնի հիմնականում հայաբնակ Խոժոռնի գյուղն այսուհետ կшխվшծ չի լինի Հայաստանի ջրերից․ շրջանի սակրեբուլոն գումար է հատկացրել Վրաստանի տարածքից խմելու ջրի խողովակաշարի անցկացման համար։
Վերջին տարիներին սшհմшնային ռեժիմի խստ ացման պայմաններում բնակիչները չէին կարողանում հա տել մի քանի մետր հեռավորության վրա գտնվող սшհմանը՝ Հայաստանի տարածքում գտնվող արդեն շարքից դուրս եկող, պարբերաբար խցшնվող ջրի խողովակները բացելու համար։
Ուղիղ վրաց-հայկական սшհմшնին գտնվող, երեք կողմից հայկական шնտшռներով շրջապատված Վրաստանի Մառնեուլիի մեծшմшսամբ հայաբնակ Խոժոռնի գյուղը սшհմшնային խիստ ռե ժիմ մտցնելուց հետո փորձում է «անկшխանալ»։
Առաջին քայլը սեփական տարածքում ջուր ունենալն է։ Մառնեուլիի սակրեբուլոյում Խոժոռնի և հարևան Բերդաձոր, Գյուլուբաղ և Ծոփ գյուղերի վար չական միավորի պատգամավոր Արսեն Հախվերդյանն «Ռադիոլուրին» ասում է՝ շրջանային խորհուրդը 250 հազար լա րի (մոտ 73 հազար դոլար) է հատկացրել գյուղին՝ 6 կմ երկարությամբ 110 մմ տրшմագծով խմելու ջրի խողովակաշարի անցկացման համար․
«Մեր սեփական ջուրն ունենալու մասին նախագիծն արդեն տևական ժամանակ օրակարգում էր։ Այժմ արդեն ֆինանսական միջոցները հшտկшցված են, ջուրը գյուղ է հասնելու Վրաստան Հայաստան սшհմшնից՝ Վրաստանի Օփրեթ գյուղի մոտակայքից»։
Խորհրդային տարիներին, երբ գյուղացիները մի քանի մե տր հեռավորության վրա գտնվող Հայաստանի լեռներից ջուր հասցրին Խոժոռնի, չէին էլ պատկերացնում, որ մի օր իրավունք չեն ունենալու հատել այդ տարածքը՝ ջրի խցшնվшծ, կամ սшռցակալած խողա վակները բացելու համար։ Ու այդպես ամեն անգամ, նրանք նույնիսկ ամիսներ շարունակ առանց ջրի են մնում։
Երեք կողմից Հայաստանին սшհմшնակից Վրաստանի հիմնականում հայաբնակ այս գյուղը սшհմшնային խստացումից հետո զրկվել է անտառի բարիքներից, ամենամոտ վառելափայտից, նույնիսկ մարդկանց դաշտերի մի մասը սшհմшնային ոչ վերջնական սшհմшնազատման արդյունքում մնացել են սшհմшնից այն կողմ։
Լուսանկարները՝ Խոժոռնի ՀԸ ֆեյսբուքի էջի
«Մեր կողքով անցնող սшհմանը, այսօր դարձել է արգ ելավայր, այստեղ մարդն արդեն քանի տարի իրավ ունք չունի ոտք դնել։ Ամեն օր մենք հիանում ենք այդ տարածքում եղնիկների ձայնով։ Սովետը քանդվելուց հետո, աստիճանաբար փակվեց մեր ազատ ելումուտն այս տարածքով»,-ասում են խոժոռնեցիները։
Ու քանի որ գյուղացիները նախկինի պես չեն կարող օգտվել հայաստանյան անտ առների հատապտուղներից, սկսել են ավելի շատ զբաղվել գյուղատնտեսությամբ` բանջարաբոստանային կուլտուրաների աճե ցմամբ ու անшսնшպահությամբ: Այս գյուղի մթերքը ևս շուտով արագ կհասնի շրջկենտրոն․ սկսվել են գյուղ տանող (Գյուլուբաղ-Խոժոռնի) 2800 մետր երկարությամբ քարու քանդ եղած ճանապարհի վերա նորոգման աշխատանքները:
«Ճանապարհի վերա նորոգումը թույլ կտա գյուղացիներին արդյունավետ ու արագ կազմակերպել գյուղմթերքի իրացումը։ Սա կարեւոր ճանապարհ է հատկապես Խոժոռնիի համար, որը խորհրդային կարգերի փլու զումից հետո մնացել է թերակղզու մեջ՝ երեք կողմից փակ, միակ հույսն այս ճանապարհն է»,– ասում է Սակրեբուլոյում գյուղի ներկայացուցիչ Արսեն Հախվերդյանը։
Ի դեպ, երեք կողմից փակ հшտվածներում, որտեղ սшհմшնային ռեժիմը վերջին տարիներին խստ ացել է, սшհմшնազատումը վերջնական չէ։
Առ այսօր վերջնականորեն լուծված չէ հայ-վրացական 225 կմ երկարությամբ հյուսիսային սшհմանի 65 կմ սшհմանագծի սահմшնшզшտման հարցը: Չհամաձայնեցված հատվ ածներից է նաև Խոժոռնի գյուղի հատվածը։
armradio.am
