Oրերս, ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Ավետ Ադոնցի համանախագահությամբ, առցանց ձևաչափով տեղի է ունեցել մարդու իրավունքների շուրջ ՀՀ-ԵՄ երկխոսության հերթական՝ 11-րդ նիստը, որին ԵՄ կողմից առաջին անգամ մասնակցել է մարդու իրավունքների հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Էմոն Գիլմորը։
ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալը քնն արկման մասնակիցներին տեղեկացրել է, որ «Ադրբեջանը, խա խտելով միջազգային մար դասիրական իրավունքը, շարունակում է գեր ության մեջ պահել հայ քաղաքացիական անձանց և ռազ մագերիներին, խոչընդոտել Լաչինի միջանցքով Արցախին մարդ ասիրական օգնության տրամադրումը»։
Այն, որ Ադրբեջանը գեր ության մեջ գտնվող անձանց հայրենադարձման առումով խա խտում է նոյեմբերի 10-ի եռակողմ հայտարարությունը, արդեն բոլորին է հայտնի:
Այս հայտարարությունում նորություն էր Լաչինի միջացքով Արցախին մարդասիրական օգնության տրամադրման խոչ ընդոտման հատվածը:
Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի եռակողմ հայտարարության 6-րդ կետը սահ մանում է, որ «Լաչինի միջանցքը (5 կմ լայնությամբ), որը ապահովելու է Լեռնային Ղարաբաղի կապը Հայաստանի հետ, ընդ որում շրջանցելով Շուշի քաղաքը, մնում է Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահ զոր ակազմի վերա հսկողության ներքո»:
Հետաքրքրական է, որ Արցախը իր վերա հսկողության տակ գտնվող Կարմիր Շուկա-Շուշի ճանապարհով թույլատրում է ոչ միայն հումանիտար, այլ շինարարական, ռազ մական նշանակության շարասյունների շարժերը:
Որոշակի պարբերականությամբ, Ադրբեջանը շարժեր իրականացնում է Ակնա (Աղդամ)-Ստեփանակերտ-Շուշի, Մատաղիս-Գետավան-Քարվաճառ և Մատաղիս-Դրմբոն-Վանք-Քարվաճառ ուղղություններով:
Հասկանալի է, որ այս շարժերի իրականացման պատասխանատվությունը ոչ միայն Արցախի, այլ նաև Հայաստանի իշխանությունների պայմանավորվածությունների դաշտում է:
Բացի այն հան գամանքից, որ այս երկու ճանապարհները տարբեր կարգավիճակ և վերա հսկողության մեխանիզմներ ունեն, այս ընթացքում Ադրբեջանից չի բարձրաձայնվել իր շարժերի հետ կապված խոչը նդոտների մասին:
Սա այն դեպքում, որ ՀՀ ԱԳ տեղակալի ներկայացմամբ, Լաչինի միջանցքով հումանիտար բեռների տեղափոխությունների ժամանակ Ադրբեջանը խոչ ընդոտներ է ստեղծում:
Եթե սրան գումարենք նաև Կարմիր Շուկա-Շուշի ճանապ արհահատվածին, ադրբեջանցի զին վորների ոչ եզակի սադ րանքների մասին, ապա սրանով պատկերն ամբողջական կդառնա: Հատկապես որ, հայկական կողմը իրավիճակին համահունչ միջոցներ չի ձեռնարկում:
Փաստորեն, Ադրբեջանը ոչ միայն խն դիրներ է ստեղծում եռակողմ հայտարարության 8-րդ կետի՝ «տեղի է ունենում ռազ մագեր իների, պա տանդների և պահվող այլ անձանց ու մահա ցածների մարմինների փոխանակում» մասով, այլ նաև նույն հայտարարության 6-րդ կետով՝ «Ադրբեջանի Հանրապետությունը երաշխավորում է Լաչինի միջանցքով քաղաքացիների, տրանսպորտային և բեռնատար միջոցների երթևեկության անվտ անգությունը երկու ուղղություններով»:
Այն, որ Ադրբեջանը երբեք էլ հուսալի կողմ չի եղել և աչքի չի ընկել ձեռք բերված պայմանավորվածությունների պատշաճ կատարման առումով, Հայաստանին և նվազագույնը համանախագահ երկրներին վաղուց էր հայտնի, սակայն այստեղ ցավ ալին այն է, որ Հայաստանը գերպ արտաճանաչորեն կատարեց նույն հայտարարության՝ իր ստ անձնած դրույթները՝ հանձնեց Քարվաճառի, Քաշաթաղի և Ակնայի շրջանները, իսկ դրա դիմաց, փաստորեն, ստացավ ոչինչ: