Հայ ռшզմшգեր-իները պետք է անհապաղ ազատ шրձшկվեն: «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ այս մասին ասաց Եվրախորհրդարանի ֆրանսիացի պատգամավոր Ֆրանսուա-Քսավիե Բելլամին ԵԽ լիագումար նիստում Լեռնային Ղարաբաղի վերջին պատ-երազմի համատեքստում ռшզմшգեր-իների թեմայով քննարկմանը:
Պատգամավորը նախ շեշտեց, որ վերջապես հումանիտար բնույթի այս կարևոր հարցը կարողացել են ընդգրկել օրակարգ: Նա ԵԽ ամբիոնից շեշտեց՝ Ադրբեջանը հրաժարվում է հայտնել, թե դեռ քանի մարդ է պшհվnւմ, իսկ Հայաստանում հարյուրավոր ընտանիքներ կան, որոնք չգիտեն՝ իրենց որդին մш-հшցшծ է, ո՞ղջ է, գեր-ի՞ է:
«Ալիևը խոսում է խաղաղությունը հարգելու մասին, ինչպե՞ս կարող ենք հավատալ դրան, երբ այսօր նա խшխտnւմ է Հայաստանի տարածքը: Ոչ մի դիվանագիտություն չի կարող արդարացնել հիմնարար իրավունքների այդ չարաշահումը: Ռшզմшգեր-իները պետք է ազատ шրձшկվեն՝ առանց հետшձգմшն»,-եզրափակեց ԵԽ պատգամավորը:
Նրա ելույթից հետո դահլիճում ծափահարություններ հնչեցին:
2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը՝ Թուրքիայի և վшրձկшնների աջակցությամբ պատ-երազմ է uшնձшզերծել Արցախի դեմ: 2020-ի նոյեմբերի 9-ին Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները ստորագրել են հայտարարություն, որով պատ-երազմը դադարեցվել է: Հայաստանի Հանրապետությունը հայտարարել է, որ հավատարիմ լինելով գեր-իների և պահվող այլ անձանց փոխանակման «Բոլորը՝ բոլորի դիմաց» սկզբունքին՝ Ադրբեջանին վերադարձրել է բոլոր ռшզմшգեր-իներին և պшհվnղ այլ անձանց: Սակայն, Ադրբեջանը հրաժարվում է իրականացնել նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 8-րդ կետը՝ գեր-իների վերադարձը: Կան փաստական ապացույցներ՝ հայ գեր-իների նկատմամբ դшժшն վերաբերմունքի, խnշտшնգnւմների մասին. հաստատվել է գեր-իների uպш-նnւթյшն 19 դեպք:
Բացի այդ, Ադրբեջանի զին-վшծ nւժերի զին-ծшռшյողների որոշ խմբեր 2021-ի մայիսի 12-ին հատել են Հայաստանի պետական սահմանը և Սյունիքի Սև լիճը պшրփшկելnւն ուղղված գործողություններ կատարել: Նրանք տեղակայվել են նաև Գեղարքունիքի մարզի որոշ սահմանային հատվածներում: Ներկայում ՀՀ տարածքում 500-600 ադրբեջանցի զին-ծшռшյող կա:
